Ljipaai

Het gaat niet echt goed met de weidevogels. De aantallen van de meeste soorten nemen onrustbarend af. Er is sprake van een constante daling.  Dat is ook het geval met de kievit, een prachtig zwart wit getekende forse broedvogel met een puntige kuif. Vanaf 1996 is het aantal broedende kieviten met 52% gedaald.

In Friesland kent men de traditie van kievitseieren rapen. In de rest van Nederland is dit verboden, maar hier heeft het provinciaal bestuur een uitzondering gemaakt en een ontheffing afgegeven. Omdat 2012 een heel slecht jaar was en er 18% minder kieviten geboren werden, roept Vogelbescherming op om een jaar geen kievitseieren te rapen. Faunabescherming heeft deze week een kort geding tegen de Provincie Friesland verloren. Vanaf morgen zal er in Friesland weer naar de eieren worden gezocht. Provincie Friesland heeft  in de nieuwe vergunning voor 2013 zelfs toegestaan om nog meer eieren te rapen dan in 2012.  Maximaal 15 per persoon en 6307 eieren in totaal.

Voorstanders van het rapen vinden de protesten en bezwaren maar 'sentimenteel geneuzel'. Zij noemen dan de lange cultuurhistorische traditie, de nazorg voor het nest dat wordt gemarkeerd voor het maaien en het feit dat kieviten makkelijk tweede legsels kunnen afleveren. De mensen uit 'het westen' dan wel 'de stad' snappen niets van de natuur. Tegenstanders wijzen erop dat een traditie of hobby niet ten koste mag gaan van een diersoort en dat de vroege, eerste legsels er niet voor niets zijn. Ze zijn sterker. En dat eieren uit het nest van een vogel roven niets te maken heeft met het 'snappen van de natuur'.

Misschien is het een idee om een foto te maken in plaats van de eieren mee te nemen?

Kliksysteem

In Nederland zijn meldpunten en kliklijnen weer helemaal in. Maar in het middeleeuwse Venetië kon men er ook wat van. Over de hele stad verspreid, maar vooral in en om het Dogenpaleis, vond men een soort brievenbussen waarin al dan niet anonieme klachten en aangiften konden worden gedeponeerd. Burgers konden hier elkaar beschuldigen, maar ook de autoriteiten aanklagen. Geheimhouding was gegarandeerd.

Zo'n in de muur gemetselde brievenbus, een Bocca di Leone was veelal een beeldhouwwerk in de vorm van een opengesperde leeuwenbek. De leeuw was het symbool van de republiek Venetië. In de tijd van Napoleon zijn veel leeuwenbekken vernietigd.

Dit creepy exemplaar vind je in de muur van het Dogenpaleis.

Live Science

Gisteren was het weer gezellig druk in Naturalis. In sommige delen van Nederland is het nog schoolvakantie en dat was goed te merken. Er waren weer veel extra activiteiten te beleven voor jong & oud. Een poppenvoorstelling, een interactieve theatervoorstelling over schelpen verzamelen, een themadag van National Geographic over de recente Borneo-expeditie van Naturalis, een prepareersessie met een eekhoorn en een mooie lezing over libellen door Jan van Tol, bioloog en adjunct-directeur van Naturalis.

Libellen horen bij de beste vliegers onder de insecten. Zij kunnen zo goed vliegen dat ze zelfs in de lucht kunnen stilhangen, zoals een helikopter. De vleugels van libellen zijn helemaal gebouwd om dat mogelijk te maken.

Het eekhoorntje op de prepareertafel is afkomstig van een Borneo-expeditie uit 1894(!). Al die tijd netjes bewaard in een pot met alcohol om vanmiddag door preparateur Bas Perdijk gebalgd te worden. Het gaat hier om een Callosciurus notatus of plantain squirrel in het engels.

Bas vist nog een exemplaar uit de pot.

En toont hier een klein embryo van een eekhoorn.

De balg is nu opgevuld.

Meer over balgen vind je hier.

Faran

Dit is Faran. Deze Andalusische hengst is prachtig geboetseerd en beschilderd door Josine Vingerling. Het beeldje is circa 13 cm hoog. Dat is nog eens de helft kleiner dan de bekende Cobra mares.

De fotoreeks van de Cobra mares op het strand is een enorm succes in Amerika. De foto's verschenen op diverse blogs en facebookpagina's van o.a. paardenmagazines en ruitersportzaken en werden daarbij duizenden keren geliked en van commentaar voorzien. Veel mensen waren in de veronderstelling dat de paardjes echt zijn. De foto's vind je hier.

Van draadje naar paardje.

Darwin en Wallace

Ook in deze vakantie is er weer veel extra's te beleven in Naturalis. Zo was er gisteren in de zaal Live Science een leuke lezing voor de hele familie door de schrijver Alexander Reeuwijk. Het onderwerp was "Darwin en Wallace".

Voor veel mensen is Darwin een bekende naam, maar Wallace niet. Terwijl beide mannen in dezelfde tijd ongeveer dezelfde ontdekking hebben gedaan: het ontrafelen van de evolutietheorie op basis van natuurlijke selectie.

Er zijn veel overeenkomsten tussen de twee onderzoekers. Beiden hebben een grote reis gemaakt, lazen dezelfde boeken en waren vooral geïnteresseerd in kevers. Maar er waren ook grote verschillen. Het grootste daarvan was ongetwijfeld het klassenverschil tussen Darwin en Wallace. Darwin kwam uit een rijke, elitaire familie en Wallace uit een lager sociaal milieu. Wallace had niet het aanzien en de connecties die Darwin wel genoot en moest gewoon werken voor zijn geld. Uiteindelijk komt het er toch op neer dat Darwin hier met de eer is gaan strijken.

Extra aandacht voor Wallace kan dus geen kwaad en hopelijk zal het nieuwe boek van Reeuwijk, "Reizen tussen de lijnen", dat dit jaar uitkomt daar een bijdrage aan leveren.

Alexander Reeuwijk (1975) was vorig jaar ook in Naturalis, samen met schrijver/bioloog/avonturier Redmond O'Hanlon ter promotie van hun boek "Darwin, Wallace en de anderen". Eerder zag ik dit duo al in Noordwijk bij een vermakelijke lezing met veel smeuïge anekdotes, zoals je dat vooral bij O'Hanlon kan verwachten.

Bij die gelegenheid wilde Redmond O'Hanlon best mijn jaren 80 exemplaar van "Tussen Orinoco en Amazone" signeren. Hij was nogal gecharmeerd van de dame in mijn gezelschap en liet dat dan ook merken in zijn tekstje.

The Jazz Age

Deze dagen luister ik erg veel naar "The Jazz Age" van The Bryan Ferry Orchestra. Het gaat hier om een cd met oude nummers van Roxy Music, maar dan onweerstaanbaar uitgevoerd in een jazzversie in jaren twintig stijl met elementen van ragtime, blues en dixieland.

Bryan Ferry (67) tekende zelf voor deze volledig instrumentale herinterpretatie. Als zanger en frontman van Roxy Music schreef hij eerder alle songs van deze band. Op de cd uit 2012 zijn de nummers soms bijna niet te herkennen, en dan is het leuk als je ineens het thema van bijvoorbeeld "Avalon" of "Love is the Drug" kan onderscheiden. De cd heeft slechts 1 nadeel: veel te kort. Dertien nummers in nog geen 40 minuten. Smaakt naar meer.

La Chouffe

België en bier is een uitstekende combinatie. En als je dan toch in de Ardennen bent, is het leuk om de brouwerij Achouffe te bezoeken. Hier wordt het bekende La Chouffe gebrouwen, het blonde fris-fruitige biertje met de kabouter op het etiket.

Je krijgt er een informatieve rondleiding door de brouwerij en een mooi glas en een heerlijk biertje toe. Nota bene een La Chouffe triple, op een terrasje vers van de tap. Een buitenkansje, want dit bier is uitsluitend bestemd voor de export naar de USA.

Het verhaal van La Chouffe is zo'n typisch succesverhaal, zoals ik dat graag hoor. Twee Belgische zwagers die bij wijze van uit de hand gelopen hobby met weinig geld hun eigen bier gaan brouwen. Een eerste brouwsel van 49 liter in 1982, daarna steeds gegroeid en uitgebreid met Nederland als grootste buitenlandse markt. Prijzenwinnend bier van geweldige kwaliteit.

In 2006 wordt de zaak verkocht aan de familie Moortgat, brouwers van o.a. Duvel en De Koninck. Naar het schijnt zijn de twee zwagers alweer een nieuw projectje gestart.

Ik denk dat het in 2009 een commercieel goede zet was van de brouwerij om La Chouffe, dat voorheen alleen in grote flessen verkrijgbaar was, ook in kleine flesjes (33 cl.) te bottelen. Dit gebeurt in de brouwerij van Duvel (in de bekende bolle Duvel-flesjes) en omgekeerd word Duvel in grote flessen gebotteld in de brouwerij van La Chouffe.

Tussen deze brouwerijen rijden dit soort tankwagens met bier heen en weer.

In de omgeving van Achouffe kun je heerlijk wandelen.

Meteoriet

 

Kijk! Naturalis heeft ook een meteoriet. 
Deze kwam ongeveer 50.000 jaar geleden uit de lucht vallen.

(ijzermeteoriet "Canyon Diablo", Arizona USA)

Dooiaanval

Dooiaanval. Je hoort niet anders meer. Alsof we continu belegerd worden door Koning Winter en zijn woeste horden. Wanneer is dit woord toch de Nederlandse taal binnengeslopen? Het lijkt mij een typisch geval van Telegraaf-retoriek.

Comic

 

Ook nog even zon vandaag. Deze gezellige Haflinger heeft er duidelijk zin an.

Maar waar ken ik die kuif en dat profiel toch van?

Inderdaad: Woodstock uit de Peanuts/Charlie Brownstrips.

Koopje

Gezien op Speurders.nl: mammoet te koop in Limburg! 
Prijs slechts  € 275.000 en "zo goed als nieuw".

Uitgekookt

De afgelopen dagen is er weer een nogal indringende geur, zeg maar stank, waar te nemen in Naturalis. Deze is afkomstig uit de zogenaamde maceratieruimte. Hier staan grote bakken met water van 40°C waarin botten worden gelegd om ze van vleesresten te ontdoen. Bacteriën maken ze schoon. Daarna worden ze gespoeld en vervolgens gebleekt met waterstofperoxide.

Op het moment is dit het geval met de restanten van de bultrug die december vorig jaar op Texel strandde. Beter bekend als "Johanna".

Onderzoekers van de Universiteit Utrecht hebben sectie verricht. Ze blijkt te zijn overleden aan de gevolgen van spierschade, opgelopen door de grote druk van het op het land liggen. Johanna woog toen 16.000 kg. De reden van de stranding is niet meer te achterhalen, waarschijnlijk navigatieproblemen.

Het skelet zal niet te bezichtigen zijn in Naturalis, maar wordt opgenomen in de wetenschappelijke collectie in "de toren", alleen toegankelijk voor onderzoekers.

Hier nog twee onsmakelijke foto's van de vinnen in staat van ontbinding:

Jules Deelder

Deze week zond de VPRO een documentaire uit over de Rotterdamse schrijver, dichter en "aucteur" Jules Deelder (1944). Er was veel oud en leuk beeldmateriaal te zien en al zijn bekende stokpaardjes kwamen weer aan bod: de oorlog, dope, Rotterdam, poëzie en jazz.

Het is al weer een paar jaar geleden dat ik Jules Deelder voor het laatst zag. Dat was in 2005 bij de opening van de eerste Nederlandse "strandbibliotheek", een uit België overgewaaid idee. Het was in Katwijk, en het startsein werd gegeven door een gedeputeerde van de initiatiefnemer van dit proefproject, de provincie Zuid-Holland. Daarna leverde Jules Deelder een bijdrage, onder andere door een gedicht op te schrijven en voor te lezen:

We lopen langs het stille strand.
De lucht staat strak.
Scheve bunkers in het zand.
De oorlog zwijgt.
Opkomend tij.
Mijn moeder pakt mijn hand.
Ik ben niet bang.
Wel klein.

Ik herinner me ineens hoe een enthousiaste Deelder op een gegeven moment een luide vloek door de speakers liet schallen. Dit tot grote schrik van enkele aanwezigen, in het bijzonder de SGP-wethouder, die hem overigens hardnekkig "Juul Deelder" bleef noemen.

Desgevraagd bleek Deelder zelf geen potentiële klant van de strandbibliotheek te zijn. Hij hield niet van het strand en nam eventueel z'n eigen boek wel mee. Daar sluit ik mij van harte bij aan. Een strandbibliotheek vind ik een nogal eigenaardig fenomeen. Misschien komt het omdat mij jarenlang is ingeprent dat er géén zand in een bibliotheekboek mag komen. En hoe verder als je bijvoorbeeld aan het einde van een stranddag pas halverwege het geleende boek bent gekomen (inderdaad: "gestrand")?